Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Aguïeto(-muscado)
Erodium moschatum
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Bec-de-grue musqué, Erodium musqué.
Descripcioun :Aquesto aguïeto de l'an trachis dins lis ermas sus sòu séusous. Sèmblo proun à Erodium cicutarium, mai en pu gros, pu pelous e glandoulous. La planto sènt proun lou musc quouro fai caud. La rego à la baso dóu bè èi pulèu un pau grando (fotò).
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Es uno planto astringènto e febrifujo.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Ermas
- Tepiero
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erodium moschatum (L.) L'Hér., 1789